Speurwerk - recreatief plezier voor honden

Speurwerk kan niet alleen door professionele speurhonden worden gedaan, maar is een ideale vrijetijdsbesteding voor alle honden. Bij het opzetten van een speurtaak moet rekening worden gehouden met het volgende.

Het mooie van speurwerk is dat het door de meeste honden gedaan kan worden. Omdat de neus gewoon het best ontwikkelde orgaan van de hond is. Onze viervoeters zijn veel beter dan wij als het op snuffelen aankomt. Daar zijn goede redenen voor: In de natuur zorgt een goede neus voor overleving. Het maakt het mogelijk om zowel een prooi als roedelleden te volgen. Voor honden is ruiken dus van essentieel belang, ondanks hun domesticatie. Het geeft hen veel informatie. Dit geldt net zo goed voor een kleine schoothond als voor een getrainde jachthond. Snuffelen zit hen allemaal in het bloed - speurwerk is dan ook een ideale vrijetijdsbesteding voor onze huisdieren. Sommige hondentrainers zijn zelfs van mening dat er niets is dat dichter bij de ware aard van de hond komt. Dus het maakt niet uit wat voor soort hond je hebt, speuren en spoorzoeken is zeker het proberen waard.

De mens gebruikt de hond al eeuwen voor de jacht. Hij heeft altijd vertrouwd op de uitstekende neus van de hond. Terwijl wij ongeveer 5 miljoen reukcellen hebben, hebben honden er 120 tot 220 miljoen. Afhankelijk van het ras en de lengte van de snuit, is het reukvermogen niet altijd hetzelfde. Een herdershond, bijvoorbeeld, is duidelijk superieur aan een teckel, hoewel de laatste van oudsher vaak voor de jacht werd gebruikt. Wat zij gemeen hebben, is dat zij stootsgewijs kunnen ademen, wat betekent dat hun neus min of meer voortdurend van geurmoleculen wordt voorzien. Wetenschappers vermoeden dat zij een soortgelijke sensatie ervaren als wanneer de geur van een taart onze neus binnenwaait: Inwendig hebben zowel wij als onze honden bij een geur onmiddellijk een bepaald beeld voor ogen. En aangezien hun neus links en rechts kan onderscheiden, weten ze ook heel goed waar de geur vandaan komt.

Drie dingen zijn belangrijk voor speurwerk met honden: Een tuigje, lange leiband, iets lekkers, en spoortekens om de route evt. te markeren. Veel hondenbezitters hebben al een tuigje, maar degenen die deze hondensport regelmatig beoefenen, laten de hond zien dat het nu trainingstijd is door een speciaal of op zijn minst ander tuigje aan te doen. Dit kan ook worden geïmpliceerd door bij deze gelegenheid de hond bijv. altijd een sjaaltje om te binden. Als u al een riem van twee tot drie meter hebt, kunt u die gebruiken. Anders is een nieuwe aanschaf aan te bevelen, want de hond moet tijdens het zoeken voldoende vrije ruimte hebben. Sommige hondenbezitters besluiten daarom meteen een tien meter lange sleeplijn aan te schaffen.
Last but not least hebben we traktaties voor de hond nodig. Dat mag niet zomaar iets zijn. Ze moeten echt smakelijk zijn voor de hond om een passende prikkel te geven bij het zoeken. Ongeschikt is droogvoer dat weinig vlees bevat of zo droog is dat de hond er verschillende keren op moet kauwen voor hij het kan doorslikken. Dat verstoort het zoekproces. Hondenbezitters melden steeds weer per e-mail dat droogvoer en snacks op basis van vleessapgaring bijzonder geschikt zijn voor speurwerk. Droogvoer en snacks van PLATINUM ruiken en smaken intens naar vlees, uw hond zal de geur zeker oppikken. Bovendien zijn ze kauwbaar-zacht, zodat een mogelijk gevaarlijk inslikken, omdat de hond de geur snel wil volgen en daarom schrokt, zeer onwaarschijnlijk is.

Hondenscholen bieden cursussen aan, maar speurwerk kan gemakkelijk op eigen houtje worden geleerd. Kies hiervoor een tijdstip met voldoende afstand tot de laatste maaltijd, zodat de hond niet te vol zit. Bovendien wordt een locatie aanbevolen die zo weinig mogelijk afleiding biedt (bijv. door andere honden). Ideaal voor het begin is een weide die iets hoger ligt. Want hier hebben honden het makkelijker als ze het spoor volgen. Als het geen eigen weide is (maar bijv. akkerland), is het raadzaam vooraf met de eigenaar te overleggen om problemen te voorkomen. Om het zo gemakkelijk mogelijk te maken, moet de hond opzitten en mag hij toekijken hoe u het spoor legt. Indien hij niet vrijwillig blijft zitten, moet hij korte tijd aan een boom of iets dergelijks worden vastgebonden of door een tweede persoon worden vastgehouden. Schop een klein stukje gras plat als uitgangspunt en leg daar wat lekkers neer. Schuifel dan een paar meter rechtdoor door de weide (met kleine stapjes) zodat u een duidelijk spoor achterlaat. Op het eindpunt, schopt u weer een stukje weiland plat en legt u wat lekkers neer. Loop dezelfde weg terug en laat een of twee snacks vallen in elke voetafdruk. Haal de hond en ga naar het beginpunt. Velen hebben de geur meteen in de neus en beginnen automatisch te zoeken. Sommigen moeten met de hand op de traktaties gewezen worden en dan een beetje met de riem geholpen worden in de juiste richting. Natuurlijk moet het zoeksucces ook worden ondersteund met veel verbaal lof.
Als alternatief kunt u in het begin ook twee tot drie gelijkmatige cirkels in de weide trappen. De traktaties kunnen dan in het platgetrapte gras worden gelegd. Tijdens het zoeken leert de hond dan de grondsporen te lezen die door het trappen worden veroorzaakt.

Vraag niet te veel van uw hond: Stop in het begin het speurwerk na twee tot drie individuele zoekacties. Enerzijds vereist de zoektocht een bepaalde prestatie van de hond, anderzijds mag de bezigheid niet zo lang duren dat deze saai wordt. Houd de spanning vast tot de volgende keer. Dan kan de hond nauwelijks wachten op het snuffelen en zoeken dat u nu ook kunt koppelen aan een specifiek commando zoals "zoek" of "spoor". Als hij het principe eenmaal doorheeft, kunt u de moeilijkheidsgraad langzaam opvoeren. Vergroot eerst de afstand tussen het beginpunt en het eindpunt met enkele meters. Vervolgens kunt u een aftakking naar links of rechts toevoegen. Of plaats de traktaties met een grotere tussenafstand. Het wordt ook moeilijker als je van ondergrond verandert en op een kort gemaaide weide of op vlak terrein werkt. Hier verandert het geurveld door grondschendingen, waardoor het zoeken steeds moeilijker wordt. Het wordt nog uitdagender als de hond niet langer naar u mag kijken wanneer u de traktaties neerlegt, als u aanzienlijk grotere stappen neemt, of als het nieuwe spoor over een oud spoor leidt. Dit kan verwarring veroorzaken. 
Voor bijzonder begaafde speurneuzen kan de taak nog moeilijker worden gemaakt door het aantal traktaties geleidelijk te verminderen en ze uiteindelijk helemaal weg te laten. Bijkomende voorwerpen zoals in elkaar gestoken sokken die op het parcours moeten worden gevonden, zijn ook een gegarandeerde uitdaging voor uw trouwe viervoeter. Of leg het spoor een keer twee tot drie uur voor het zoeken en verhoog zo de moeilijkheidsgraad.
Om frustratie te voorkomen, moet u de moeilijkheidsgraad niet te snel opvoeren en de hond af en toe een handje helpen.

Voor sommige honden is het voldoende om af en toe te speuren als afwisseling, voor anderen is het zo op maat gesneden dat ze nauwelijks nog iets anders willen. Dit kan met het type of het ras te maken hebben. Speuren is ideaal voor onderbenutte jachthonden, maar ook voor Duitse Herders, Golden Retrievers, Labradors en vele andere graag apporterende of zoekende rassen. Sommige hondeneigenaren oefenen bijna dagelijks met hun hond. Als hond en eigenaar ambitieus zijn, kunnen ook cursussen worden gevolgd en examens worden gedaan. Bovendien bestaat de mogelijkheid de hond te trainen als reddingshond, gebiedszoekhond, puin- of drugsopsporingshond.