Diarree bij katten: Oorzaken en tips

Het is niet ongewoon dat katten diarree krijgen, wat soms gepaard kan gaan met braken. De oorzaken van diarree-episodes zijn zeer divers. Vooral bij buitenkatten die veel in de natuur rondzwerven, is dit geen zeldzaamheid. Maar wat kunt u doen als uw kat plotseling ziek wordt, diarree krijgt en zich niet lekker voelt? Wat zijn de oorzaken van diarree bij katten, welke middelen helpen tegen diarree en wanneer moet u naar de dierenarts gaan?

Bij zuivere huiskatten is een geval van diarree gemakkelijk op te sporen. Een blik in de kattenbak is vaak voldoende om diarree vast te stellen. Maar hoe zit het met katten die onbeperkt naar buiten kunnen, bijvoorbeeld door middel van een kattenluikje? Als de kat alleen buiten haar behoefte doet, is het moeilijk voor de katteneigenaar om de uitwerpselen te inspecteren.

• Frequentere ontlasting, waardoor de kat vaker en gehaaster naar buiten wil
• Evt. resten van uitwerpselen in de buurt van de slaapplaats van de kat, op weg naar buiten of naar de kattenbak
• Resten van uitwerpselen rond de anus of op de vacht van de kat
• Vermoeidheid en lusteloosheid door verlies van elektrolyten en vocht

Er zijn zeer veel verschillende oorzaken van diarree bij katten. Enerzijds kunnen infecties de ziekte uitlokken, anderzijds kunnen ook acute of chronische ziekten diarree veroorzaken. 

Diarree bij katten als gevolg van infecties

• Door virussen: bijv. typische diarreeverwekkers zoals rota- en coronavirussen, feline immunodeficiëntievirus, feline parvovirus
• Door bacteriën: bijv. clostridia, salmonellae
• Door parasieten: bijv. giardia, wormen (rondwormen, lintwormen en haakwormen), cryptosporidia, enz.

Ziekten die tot diarree kunnen leiden

• Acute of chronische pancreatitis
• Pancreatische hypofunctie
• Chronische darmontsteking
• Leverziekten of galstenen
• Tumoren

Verkeerd voer kan diarree veroorzaken

• Koemelk en zuivelproducten
• Levensmiddelen die katten niet verdragen
• Door wisseling van voer
• Voerintoleranties

Verdere oorzaken van diarree bij katten

• Geneesmiddelen
• Vergiftigingen
• Stress

Diarree, vooral als het erg dun is, leidt tot verlies van elektrolyten, net als bij mensen. Opgenomen vocht wordt te snel weer via de ontlasting uitgescheiden, waardoor een tekort aan vocht ontstaat. Aangezien katten over het algemeen niet veel drinken, moet u proberen het daaruit voortvloeiende tekort aan vocht te compenseren. Aangezien het maagdarmkanaal door diarree geïrriteerd wordt, gaat ook de opname van voedingsstoffen achteruit. Eletrolytoplossingen kunnen hierbij zeer nuttig zijn. Maar ook een sterk verdunde vleesbouillon is goed te gebruiken om de kat een opkikkertje te geven in geval van diarree.

Een zieke kat kan ook een beproefd dieet krijgen dat haar darmen ontziet en de diarree verlicht. Een zelfbereid voer uit licht verteerbaar vlees, zoals kip, is een manier om de kat een lichte voeding aan te bieden. Hier kunt u nog een hoogwaardige mix van mineralen en vitamines aan toevoegen. Indien de kat dit voer goed accepteert, kan een licht verteerbare koolhydraatbron, zoals aardappelpuree, worden toegevoegd. Geef dit milde voer in kleine warme porties.

• Gekookte kip met een beetje zout (als alternatief witvis)
• Rijst en aardappelen, goed doorgekookt (wortelen kunnen ook worden gevoerd als de kat ze accepteert)
• Voeg wat magere kwark of cottage cheese toe

Af en toe kan diarree ook gepaard gaan met braken. Op het eerste gezicht is dit niets ongewoons, omdat beide vaak gepaard gaan met indigestie of ziekten van het maagdarmkanaal. Veel katten braken ook regelmatig haarballen uit. Om deze redenen is braken op zich niet altijd automatisch een reden tot bezorgdheid en moet het altijd worden gezien in de context van andere symptomen zoals diarree en, uiteraard, het algemene welzijn.

Om te voorkomen dat uw kat ziek wordt en aan symptomen als diarree en braken lijdt, zijn er een paar dingen die u preventief kunt doen:

Een wormenplaag of infecties met bacteriën en virussen behoren tot de meest voorkomende oorzaken van diarree. Het ligt dus voor de hand dat u uw kat kunt beschermen tegen ziek worden met een regelmatige ontwormingskuur. Niet alleen buitenkatten moeten regelmatig worden ontwormd, maar ook bij binnenkatten moet het af en toe gebeuren. Kleine vliegen of larven, die bijv. ongemerkt op onze schoenen het huis binnenkomen, kunnen ook bij de huiskat tot wormen leiden. Uw dierenarts zal u de juiste medicatie geven om de wormen in uw fluffy schatje te bestrijden.

Verkeerd voer slaat bij de kat op de maag en kan diarree veroorzaken. In dat opzicht zijn onze huisdieren niet anders dan wij mensen. Daarom moet u ervoor zorgen dat het kattenvoer van uw keuze voldoet aan de behoeften van uw poes en een hoog aandeel vers vlees bevat. Alleen wanneer de kat de juiste voedingsstoffen binnenkrijgt, kan zij ook een gezonde maag- en darmflora hebben. 

Adequate hydratatie is belangrijk voor elke stofwisseling, ook bij katten. Geef uw kat altijd voldoende vers drinkwater en ververs het regelmatig. Voor bijzonder slechte drinkers onder de huisdieren kan een kattendrinkfontein ook nuttig zijn. Let op het drinkgedrag van uw kat. Als uw kat helemaal niet drinkt of juist veel drinkt, kan dit erop wijzen dat de kat ziek is. Praat hier ook met uw dierenarts over. Meer informatie over drinkgedrag bij katten vindt u in ons adviesartikel over dit onderwerp.

Zelfs als uw kat gezond en levendig lijkt, zijn periodieke bezoeken aan de dierenarts erg belangrijk. Naast de jaarlijkse herhalingsvaccinaties kan de algemene gezondheid van de kat worden gecontroleerd en kunnen ziekten in een vroeg stadium worden opgespoord en behandeld. 

Stress kan ook een directe invloed hebben op de gezondheid van katten en begeleidende symptomen zoals diarree veroorzaken. Probeer uw kat daarom voldoende rust te geven na stressvolle gebeurtenissen, zoals een verhuizing, de komst van een nieuw gezinslid, bezoek in huis of gebeurtenissen zoals oudejaarsavond. Bovendien moet uw kat thuis altijd een rustig plekje hebben om zich terug te trekken.

Wanneer kattenbaby's, kittens genoemd, ziek zijn en aan diarree lijden, is dat bijzonder gevaarlijk. Dit komt doordat het hoge vochtverlies minder goed kan worden verdragen door kittens en jonge katten dan door gezonde volwassen katten. Daarom moet u vooral bij jonge katten bijzonder snel handelen en naar de dierenarts gaan, zodat de oorzaak en het juiste middel tegen diarree snel gevonden kunnen worden. Vooral bij kittens kan dunne ontlasting ook wijzen op andere ziekten. De zogenaamde kattenziekte (parvovirose) komt vooral voor bij jonge katten of ongevaccineerde katten uit een kattengemeenschap, bij katten uit het buitenland of bij verwilderde katten. Andere parasieten zoals coccidia en tritrochomonaden of zelfs wormen zijn vaak de oorzaak van diarree bij kleine kittens en moeten door de dierenarts behandeld worden.